Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)

De Corporate Sustainability Reporting Directive verplicht bedrijven om gedetailleerd te rapporteren over de impact, risico's en kansen die hun bedrijfsactiviteiten hebben op het gebied van milieu, sociale aspecten en governance (ESG). Deze rapportagevereisten zijn specifiek ontworpen om de transparantie en verantwoordingsplicht van bedrijven te verbeteren, waarbij de CSRD hen dwingt ESG-gerelateerde informatie te verzamelen, te beoordelen en te publiceren.De CSRD functioneert als een soort duurzaamheidsboekhouding die bedrijven verplicht tot transparantie, hen stimuleert om strategisch na te denken over hun impact op ESG-onderwerpen en hierover actie te ondernemen. Hierdoor heeft de CSRD een invloed op de rapportageprocessen en grijpt zij in de bedrijfsstrategie in, waardoor duurzaamheid een integraal onderdeel wordt van de langetermijnplanning en risicobeheer van het bedrijf.

De CSRD-richtlijnen zijn van toepassing op bedrijven die aan twee van de volgende drie criteria voldoen:Een balanstotaal van meer dan 25 miljoen euro.-Een omzet van meer dan 50 miljoen euro-Meer dan 250 werknemersDe regels zijn ook gericht op grote ondernemingen met openbaar belang (Public Interest Entities, PIEs) die meer dan 500 werknemers hebben. Dit omvat bedrijven in sectoren zoals bouw, logistiek en productie, maar ook banken en verzekeringsmaatschappijen.In de praktijk zullen veel bedrijven hun leveranciers betrekken om de benodigde informatie te verkrijgen. Dit betekent dat zelfs bedrijven die niet voldoen aan de bovenstaande criteria, mogelijk toch ESG-gegevens moeten verzamelen en structureren om aan de eisen van de CSRD te voldoen.Let op: alleen beursgenoteerde kmo's moeten voldoen aan de CSRD. Toch zijn er grote voordelen voor niet-beursgenoteerde kmo's om de CSRD-vereisten vrijwillig te volgen. De EU heeft speciaal ontworpen duurzaamheidsrapportagestandaarden voorgesteld voor niet-beursgenoteerde kmo's, met vereenvoudigde rapportagevereisten, die deze ondernemingen op vrijwillige basis kunnen toepassen.

De invoering van de nieuwe CSRD-regels gebeurt in fases.Vanaf 1 januari 2024Grote ondernemingen van openbaar belang (PIEs) met meer dan 500 werknemers die al onder de NFRD vallen, starten met rapporteren in 2025 over hun gegevens van 2024.Vanaf 1 januari 2025. Alle andere grote bedrijven rapporteren vanaf 2026 over hun gegevens van 2025.Vanaf 1 januari 2026. Beursgenoteerde kmo’s rapporteren vanaf 2027 over hun gegevens van 2026, met de optie om uitstel te nemen tot 2028.Vanaf 1 januari 2028. Niet-EU-bedrijven met grote vestigingen of dochterondernemingen in de EU starten met rapporteren in 2029 over hun gegevens van 2028.

De CSRD verplicht bedrijven om hun duurzaamheidsinformatie op te nemen in een specifieke sectie van het managementverslag, volgens de European Sustainability Reporting Standards (ESRS). Rapportages moeten worden ingediend in XHTML-formaat conform de ESEF-regelgeving en geüpload naar de toekomstige European Single Access Point (ESAP)-database, zodat de informatie gemakkelijk toegankelijk is voor investeerders en andere stakeholders.

Het niet naleven van de CSRD kan grote gevolgen hebben, zowel juridisch als commercieel. Wettelijke sanctiesElke EU-lidstaat bepaalt zelf de straffen voor het niet voldoen aan de CSRD, maar deze zullen naar verwachting fors zijn. Denk aan hoge boetes of beperkingen in de bedrijfsvoering.ReputatieschadeBedrijven die hun duurzaamheidsinformatie niet rapporteren, riskeren flinke imagoschade. Transparantie is steeds belangrijker voor klanten, investeerders en zakelijke partners, en het niet voldoen kan hen vertrouwen kosten.Commerciële risico'sNiet voldoen aan de CSRD kan bedrijven duur komen te staan. Investeerders en financiers blijven weg, en klanten of partners met strikte duurzaamheidseisen kunnen besluiten andere keuzes te maken.

Hoewel de CSRD misschien voelt als extra regelgeving, biedt het bedrijven juist veel kansen. Het helpt om ESG stevig te verankeren in de kernstrategie. Door transparanter te rapporteren over duurzaamheid wordt het makkelijker voor investeerders, klanten en andere stakeholders om te zien hoe uw bedrijf presteert. Dit kan zorgen voor betere toegang tot kapitaal, een sterker imago, meer veerkracht en minder risico op greenwashing. Bovendien maken de gestandaardiseerde en gedetailleerde eisen het eenvoudiger om bedrijven onderling te vergelijken. Dit helpt investeerders om de sterkste spelers eruit te pikken, wat uw bedrijf aantrekkelijker kan maken.

Dubbele materialiteit is een essentieel concept binnen duurzaamheidsrapportage. Het dwingt bedrijven om duurzaamheid vanuit twee invalshoeken te benaderen. Financiële materialiteit (impact op het bedrijf) Hoe beïnvloeden externe ESG-factoren de prestaties, risico’s en kansen van het bedrijf? Denk aan strengere klimaatregels die de kosten verhogen of het bedrijfsmodel veranderen. Impactmaterialiteit (impact van het bedrijf) Hoe beïnvloeden de activiteiten van het bedrijf mens en milieu? Bijvoorbeeld de CO₂-uitstoot, waterverbruik of impact op biodiversiteit. In het proces van de Dubbele Materialiteitsanalyse (DMA) gaan bedrijven in gesprek met stakeholders en beoordelen zij de impact, risico's en kansen vanuit de hierboven genoemde twee perspectieven. Dit geeft een overzicht van de grootste impacten, risico's en kansen en biedt tegelijkertijd duidelijkheid over welke duurzaamheidskwesties in het CSRD-rapport moeten worden opgenomen. Materiële onderwerpen moeten worden gerapporteerd, terwijl niet-materiële onderwerpen mogen worden weggelaten.

De EU-taxonomie is een kader dat bedrijven helpt bij de “groene” transitie door hen te laten plannen en rapporteren over hun duurzaamheidsinspanningen. Het stimuleert de verduurzaming van bedrijfsactiviteiten en faciliteert het ombuigen van kapitaal naar duurzame initiatieven. Hierdoor wordt het voor niet-duurzame activiteiten steeds moeilijker om toegang te krijgen tot nieuw kapitaal en financiering. Door transparant te zijn over het aandeel ‘ecologische’ activiteiten, verbetert de geloofwaardigheid, betrouwbaarheid en concurrentiepositie van een bedrijf, wat de aantrekkingskracht voor externe investeerders vergroot. Beleggers en financiële instellingen willen hun risico’s beperken en hun rendement maximaliseren, en zullen daarom steeds vaker taxonomie-alignment en ESG-informatie in hun beslissingen integreren.

De CSRD en de EU-taxonomie hebben verschillende doelen, maar vullen elkaar goed aan. De CSRD verplicht bedrijven om op een gestandaardiseerde manier te rapporteren over duurzaamheid, terwijl de EU-taxonomie duidelijk maakt welke activiteiten als duurzaam worden gezien. Zo werken ze samen om bedrijven richting een duurzamere aanpak te sturen. In de bouwsector komen beide vooral samen rond CO₂-reductie en circulaire economie. De taxonomie definieert wat hierin als duurzaam geldt, en de CSRD zorgt ervoor dat bedrijven hierover transparant rapporteren. Deze samenwerking maakt het makkelijker om duurzame keuzes meetbaar en controleerbaar te maken, wat helpt bij het behalen van klimaatdoelen, en bij het aantrekken van investeringen.

De CO₂-prestatieladder is een certificeringssysteem dat bedrijven helpt hun CO₂-uitstoot te verminderen door inzicht, reductiedoelen en concrete acties. Het biedt een gestructureerd kader om emissies in scope 1, 2 en 3 te meten en te beheren en stimuleert verduurzaming in de waardeketen. Het instrument werd in 2009 ontwikkeld in Nederland als hulpmiddel bij duurzame aanbestedingen, waarbij bedrijven met een hogere positie op de ladder gunningsvoordeel kregen. Inmiddels wordt de ladder breed ingezet als praktische tool voor CO₂-reductie en duurzaamheid, ook internationaal. De CO₂-prestatieladder sluit naadloos aan bij de CSRD, die bedrijven verplicht om CO₂-emissies nauwkeurig te rapporteren en hun duurzaamheidsbeleid te onderbouwen met KPI’s en strategische doelstellingen. Door de volledige waardeketen te analyseren, voldoet de ladder aan belangrijke CSRD-eisen zoals transparantie, meetbaarheid en het opstellen van reductiestrategieën.

De Non-Financial Reporting Directive (NFRD) is een Europese richtlijn die sinds 2018 grote ondernemingen verplicht om niet-financiële informatie te rapporteren. Deze rapportage richt zich op ESG-kwesties en is bedoeld om transparantie te bevorderen en investeerders en andere stakeholders beter te informeren over de duurzaamheid van een bedrijf. De NFRD is van toepassing op ondernemingen van openbaar belang (PIEs) met meer dan 500 werknemers, zoals beursgenoteerde bedrijven, banken en verzekeraars. Bedrijven moeten informatie verstrekken over hun bedrijfsmodel, risico’s, beleid, resultaten en due diligence met betrekking tot duurzaamheid, mensenrechten, corruptie, diversiteit en andere ESG-thema’s. Hoewel bedrijven de vrijheid hadden om verschillende frameworks te gebruiken, zoals GRI of SASB, bood de richtlijn geen gestandaardiseerde aanpak. De NFRD legde de basis voor duurzaamheidsrapportage in Europa, maar werd als te beperkt en inconsistent beschouwd. Daarom wordt de NFRD vanaf 2024 vervangen door de uitgebreidere Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD).

De CSRD vervangt de NFRD en breidt de rapportageplicht uit van 11.700 naar ongeveer 50.000 bedrijven, inclusief grote ondernemingen, beursgenoteerde kmo’s en niet-EU-bedrijven met activiteiten in de EU. Waar de NFRD geen vaste standaarden voorschreef, verplicht de CSRD het gebruik van European Sustainability Reporting Standards (ESRS) voor meer consistentie. De CSRD introduceert dubbele materialiteit, waarbij bedrijven rapporteren over hoe ESG-factoren hen beïnvloeden en over hun impact op mens en milieu. Bovendien is beperkte assurance door een externe partij nu verplicht, wat de betrouwbaarheid vergroot.

Sustacon maakt de complexe eisen van de CSRD praktisch en werkbaar. We helpen bedrijven snel en efficiënt te voldoen aan de nieuwe rapportageverplichtingen, met een aanpak die perfect aansluit bij uw sector. Dankzij onze sectorkennis en pragmatische aanpak maken we duurzaamheidsrapportage eenvoudig en gericht. Bovendien bieden we maatwerk met sectorspecifieke oplossingen, zodat u voldoet aan de regelgeving en duurzame waarde creëert voor uw organisatie. Met onze op maat gemaakte werkplannen – Sustabuild, Sustatrans en Sustalog – bieden we gerichte ondersteuning die aansluit bij de specifieke eisen en uitdagingen van uw sector. Elk plan houdt rekening met verschillende IRO-onderwerpen en sectorale nuances, zodat u tijd bespaart en snel vooruitgang boekt. Sustacon helpt bij compliance en bij het ontwikkelen van een duurzame strategie die echt waarde toevoegt.