Minder bureaucratie, meer strategie.

CSRD wordt afgevoerd voor bedrijven onder de 1.000 werknemers en 450 miljoen euro omzet.

(samenvatting onderaan)

Wij zijn goed in CSRD, maar we geloven er niet in. Dat hebben we steeds open gezegd. De draconische vereisten naar documentatie, het detaillisme in de rapporteringsfase en onrealistische verwachtingen van heel wat auditoren stroken niet met de manier waarop wij naar duurzaamheid kijken. Vanuit een kosten-baten perspectief moest er worden opgetreden.

Voor en achter de schermen hebben we ons geweerd als een duivel(tje) in het duurzaamheidsvat. De afgelopen maanden hebben we veel lobbywerk geleverd, onder andere met BouwUnie en andere partners op Vlaams, Belgisch en Europees niveau. Met onze studie hebben we veel aanbevelingen gedaan om de rapportering te versoepelen en te rationaliseren. Deze studie werd onder andere in het Lets vertaald en kwam op het kabinet van Europees Commissaris Valdis Dombrovskis, verantwoordelijk voor de vereenvoudiging. Vele bedrijven, groot en klein, hebben hun praktijkgetuigenis gedaan. Tientallen ondernemers hebben hun nek uit gestoken voor diverse sectoren. Men heeft geluisterd in Europa. 😊.

Op 26 februari komt de omnibus van de Europese Commissie uit. De omnibus zal impact hebben op drie centrale duurzaamheidsrichtlijnen binnen de Europese Green Deal:

• De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), die alle grote bedrijven gevestigd in Europa verplicht om vanaf boekjaar 2025 jaarlijks een duurzaamheidsrapport te publiceren.
• De Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD), die de allergrootste Europese bedrijven verplicht om hun impact op mensenrechten en milieu in hun hele waardeketen te onderzoeken, om zo negatieve effecten te voorkomen en te elimineren.
• De EU Taxonomy, het Europese classificatiesysteem voor duurzame activiteiten.

Wij beschikken al over delen in een gelekte versie die – mits deze definitief wordt – aan enkele belangrijke verzuchtingen tegemoetkomt. Voor de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) gelden de volgende belangrijke wijzigingen (onder veel voorbehoud!):

• Enkel bedrijven met meer dan 1.000 werknemers en een geconsolideerde omzet boven €450 miljoen moeten rapporteren.
  • => de belangrijkste want dat zou beduiden dat we van de rapporteringsplicht in 2026 af zijn voor CSRD en de eenvoudigere VSME (zie verder) kunnen gebruiken
• Geen verplichte duurzaamheidsrapportage voor beursgenoteerde KMO’s.
• Geen nieuwe sectorspecifieke ESRS-vereisten in 2026.
• Grote bedrijven mogen alleen op vrijwillige basis duurzaamheidsgegevens opvragen bij KMO’s in hun toeleveringsketen.
• Due diligence-controles worden verminderd van jaarlijks naar eens in de vijf jaar.
• Niet-EU-bedrijven moeten voldoen aan de CSRD als ze €450 miljoen of meer omzet genereren in de EU (voorheen €150 miljoen).
• De EU zal eerst richtlijnen uitbrengen voordat beperkte assurance-eisen worden vastgesteld.

Dit is goed nieuws en de tekst die we hebben betreft slechts delen van wat er in de omnibus staat. Ik hoop  ook nog op concrete verduidelijking en vereenvoudiging rond andere aspecten van het dubbele materialiteitsproces en de rapportering zelf. Nogmaals, het is nog wat voorbarig, maar we willen u als eerste inlichten – met het theoretisch risico dat we moeten terugkomen op onze woorden.

Natuurlijk bent u vanuit goed bestuur al geruime tijd bezig met de voorbereiding – en vanuit gezond verstand doet u dat met ons. Dit heeft tijd en geld gekost. U vraagt zich nu allicht af: hebben we dan al dat werk voor niets gedaan?

Voor het grootste deel gelukkig niet. Onze aanpak bij Sustacon was altijd strategisch en breed opgezet, waardoor de inspanningen die we hebben geleverd maximaal renderen. In elke stap hebben we sectorspecifiek en strategisch gewerkt en dit goed gedocumenteerd. Sterker nog, de opgebouwde documentatie vormt nu een waardevolle basis voor uw commerciële duurzaamheidsrapport, waarmee u uw inzet richting klanten, investeerders en andere stakeholders helder blijft communiceren.

De boutade dat er geen duurzaamheidsstrategie is, maar wel een duurzame strategie, was door de CSRD actueler dan ooit. Onze insteek was: Geen CSRD zonder strategie.

Onze definitie van goed ondernemen omvat de hele bedrijfsvoering en bestaat uit de volgende elementen:

• Maximale toegevoegde waarde voor de klant realiseren door uitstekende producten en/of diensten.
• Het goed beheersen van alle mogelijke bedrijfsrisico’s.
• Uitblinken in efficiëntie en kwaliteit.
• Minimaliseren van de milieu-impact.
• De juiste mensen en partners vinden, motiveren en binden.

Voor ons waren en zijn de verplichte CSRD en rapportering over ESG een zaak van compliance die nodig is, maar ook nuttig kan worden gemaakt wanneer ze vanuit de C-suite wordt gezien als een onderdeel van een brede strategische risicoreflectie. De beheersmaatregelen of operationele doelen die volgen uit de materialiteitsoefening werden steeds gekaderd binnen een volledig plan.

Op deze manier werken wij aan een langetermijnstrategie die leidt tot meer weerbaarheid en wendbaarheid van de onderneming en dus meer marge, waardecreatie en winst.

Zonder de hete adem van de auditor hadden we allicht minder acribisch en academisch de documentatie opgebouwd en ook de stakeholderbevragingen minder uitgebreid gedaan. En de saaie vragenrondes per IRO-onderwerp hadden we zonder CSRD een pak pragmatischer aangepakt. Maar het blijft allemaal wel nuttig en bruikbaar. Stopt het hier? Nee, natuurlijk niet.

Duurzaamheid gaat niet weg. De banken, uw ketenpartners, uw klanten .. allemaal vragen ze er om. Maar Duurzaamheid zal wel op een eenvoudigere manier blijven. We gaven eerder al aan dat wij voorstander zijn van de VSME (lees ons artikel in De Tijd en in verder detail op onze blog hier). Dit zijn de Vrijwillige rapporteringsstandaarden voor KMO’s.

Nu formele CSRD-verplichtingen wegvallen, adviseren wij een slimme overstap naar het VSME-kader, dat:

• Een flexibeler en lichter kader biedt, zonder overbodige administratieve lasten.
• Meer vrijheid geeft om te focussen op relevante en rendabele duurzaamheidsacties.
• Uw duurzaamheidsinspanningen commercieel verzilvert zonder extra regelgeving.

Een groot voordeel van deze wijziging is dat we nu nog strategischer kunnen werken. We kunnen:

• Gerichter kiezen welke duurzaamheidsthema’s écht impact hebben zonder verplicht álles te rapporteren.
• Bredere thema’s verkennen zonder aan 101 rapportagevereisten te moeten voldoen.
• Minder focus op administratie, meer focus op concrete businesscases en waardecreatie.
• Duurzaamheid koppelen aan strategie, innovatie en operationele excellentie, zonder bureaucratische ballast.

Waarom is dit een kans voor uw bedrijf?

Door de verschuiving weg van verplichte rapportering, kunnen we nu volledig inzetten op rendabele duurzaamheid en een traject volgen dat minder zwaar weegt op uw tijd en middelen. Nogmaals, het onderwerp gaat niet weg… , maar we gaan nog pragmatischer en allicht zonder auditverplichting kunnen werken met een handiger kader.

We zijn blij dat de zware rapporteringsfase vanaf 2026 nu wegvalt en dat we samen kunnen bouwen aan een slimme, strategische en rendabele benadering van duurzaamheid. Sustacon blijft uw partner in dit traject en helpt u graag bij de transitie naar een duurzame strategie.

We hebben nu een twintigtal projecten van bedrijven die niet meer moeten voldoen aan de CSRD, die we naar VSME sturen. Dat betekent eventjes puzzelen. Onderdelen uit ons traject die we nu niet meer relevant achten, schrappen we vanzelfsprekend uit onze aanpak.

We nemen na de definitieve publicatie van de hele omnibus contact met u op om de volgende stappen te bespreken. Heeft u intussen vragen? Aarzel niet om ons te contacteren.

Samenvatting – voor als u weinig tijd heeft en mij te langdradig vindt 😊

De CSRD-wetgeving wordt allicht ingrijpend gewijzigd: bedrijven met minder dan 1.000 werknemers en een omzet onder €450 miljoen vallen niet langer onder de verplichte rapportage. Dit betekent dat de zware rapporteringsfase vanaf 2026 niet doorgaat en dat u kunt overschakelen op een lichter en flexibeler kader.

Wat betekent dit voor uw bedrijf?

• Geen verplichting tot formele CSRD-rapportering vanaf 2026.
• Meer strategische vrijheid om relevante duurzaamheidsthema’s te kiezen.
• Geen onnodige administratieve lasten meer.
• VSME als alternatief: een vrijwillig en pragmatisch duurzaamheidskader.

Waarom dit goed nieuws is

Onze aanpak bij Sustacon was altijd breed en strategisch, waardoor uw inspanningen niet verloren gaan. De opgebouwde documentatie vormt een sterke basis voor uw commercieel duurzaamheidsrapport en helpt u om uw duurzame ambities helder te communiceren.

Door deze wijziging kunnen we nu nog pragmatischer werken en duurzaamheid gericht koppelen aan waardecreatie, innovatie en operationele excellentie, zonder bureaucratische ballast.

Onze aanbeveling: overstappen naar VSME

Nu CSRD-rapportering niet langer verplicht is, adviseren we de overstap naar de Vrijwillige rapporteringsstandaarden voor KMO’s (VSME). Dit biedt:
✅ Meer flexibiliteit, zonder overbodige administratie.
✅ Focus op relevante en rendabele duurzaamheidsacties.
✅ Een strategisch en commercieel bruikbaar duurzaamheidsrapport.

Duurzaamheid blijft belangrijk, maar op een manier die echt bijdraagt aan uw onderneming. Sustacon helpt u bij de transitie naar een lean en impactvol duurzaamheidskader.

Verzwakking van de CSDDD

• De bepalingen over burgerlijke aansprakelijkheid worden geschrapt.
• De due diligence-verplichtingen worden versoepeld, wat kritiek oproept omdat de richtlijn daardoor te weinig afdwingbaar zou worden.
• De verplichting tot transitieplannen blijft bestaan, maar in een afgezwakte en licht herwerkte vorm.

EU Taxonomy mogelijk vrijwillig

• Bedrijven zullen niet langer verplicht zijn om te voldoen aan het taxonomiekader voor duurzame activiteiten.
• De "Do No Significant Harm" (DNSH)-principes worden geleidelijk afgeschaft.

Grotere flexibiliteit wordt geïntroduceerd, waardoor de nalevingslast voor bedrijven wordt verminderd.